اگر کیلومترهای زیادی روی دوچرخه خود رکاب بزنید، در نهایت قطعات دوچرخه تان فرسوده خواهند شد. پس از طی مسافت های زیاد، زنجیر دوچرخه کش می آید و باید تعویض شود. از نظر فنی، زنجیر کش نمی آید، بلکه پین هایی که زنجیرها را به هم متصل کرده اند، فرسوده خواهند شد. همین امر باعث افزایش طول زنجیر می شود. زنجیر کش آمده باعث آسیب دیدن خودرو و سینی طبق دوچرخه شما می شود. بنابراین بهتر است وقتی متوجه انبساط قابل توجه زنجیر شدید، یا هر 1000 کیلومتر، زنجیر خود را تعویض کنید. تعویض زنجیر بسیار ارزان تر از تعویض خودرو و سینی طبق است. برای مشاهده و تهیه زنجیر، خودرو و سینی طبق، به بخش سیستم دنده فروشگاه دوچرخونه مراجعه کنید.
هنگام تعمیر یا کوتاه کردن زنجیر دوچرخه، می توانید از اطلاعات زیر استفاده کنید.
قطعات و ابزار زنجیر دوچرخه
نشانگر ساییدگی زنجیر دوچرخه: یک نشانگر معمولی طوری روی یک پین زنجیر متصل می شود که انتهای دیگر آن بین دو پین قرار می گیرد. اعداد روی نشانگر نشان می دهد که زنجیر شما چقدر فرسوده شده و آیا زمان تعویض زنجیر فرا رسیده یا خیر.
زنجیر جدید: نوع زنجیر دوچرخه، به دامنه سرعت دوچرخه شما بستگی دارد. برای مثال، اگر دوچرخه 9 سرعته دارید، زنجیر مخصوص دوچرخه 9 سرعته بخرید. سازندگان، برخی زنجیرها را به جای فولاد معمولی، از فولاد ضد زنگ می سازند. برخی نیز شامل پوشش های خاصی هستند که زنگ زدگی را به تاخیر می اندازند.
پین جدید: به جای تعویض کل زنجیرها، می توانید فقط پین ها را تعویض کنید. توجه کنید که این پین ها باید با سرعت و مارک زنجیر دوچرخه شما مطابق باشند.
آچار زنجیر: برای تعمیر زنجیر، به یک آچار زنجیر دوچرخه نیاز خواهید داشت. این آچار به شما اجازه می دهد به راحتی یک پین قدیمی را برداشته و یک پین جدید قرار دهید. شاید زنجیر دوچرخه قطعه ای باشد که به ندرت نیاز به باز و بسته کردن دارد. اما در صورت خرابی، افتادن و هر دلیلی که نیاز به باز کردن زنجیر داشته باشید، حتما به این وسیله نیاز خواهید داشت.
آچار قفل زنجیر: اگر زنجیری دارید که با قفل زنجیر متصل شده، به آچار قفل زنجیر دوچرخه که روند قطع و وصل مجدد پیوند اصلی را ساده می کند، نیاز خواهید داشت.
ابزارهای ضروری برای تمیزکاری زنجیر دوچرخه
برای اینکه بتوانید زنجیر دوچرخه‌تان را به طور کامل و حرفه‌ای تمیز کنید، به چند ابزار ساده اما کاربردی نیاز دارید. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا زنجیر را از آلودگی‌ها و روغن‌های کهنه پاک کرده و برای روغن‌کاری جدید آماده کنید.
لیست ابزارهای مورد نیاز:
- برس زنجیر (Chain Brush): این برس مخصوص، به دلیل طراحی خاصش، به راحتی به دور زنجیر پیچیده می‌شود و تمامی آلودگی‌ها را از بین پیوندهای زنجیر پاک می‌کند.
- حلال زنجیر (Degreaser): این محلول شیمیایی، چربی‌ها و روغن‌های قدیمی را از روی زنجیر به طور کامل پاک می‌کند.
- پارچه میکروفایبر: برای خشک کردن زنجیر پس از تمیزکاری و همچنین پاک کردن اضافات حلال استفاده می‌شود.
- دستکش: برای محافظت از دست‌ها در برابر آلودگی‌ها و مواد شیمیایی.
- روغن زنجیر (Chain Lube): پس از تمیزکاری، برای روان‌کاری زنجیر از روغن مخصوص زنجیر استفاده می‌شود.
- ظرف: برای قرار دادن زنجیر در حلال و شستشو.
- قوطی اسپری: برای اسپری کردن حلال و روغن روی زنجیر.
- جعبه ابزار کوچک: برای باز کردن و بستن قطعات دوچرخه در صورت نیاز.
ابزارهای جانبی (اختیاری):
- استند تعمیر دوچرخه: برای ثابت نگه داشتن دوچرخه در هنگام تمیزکاری.
- مسواک قدیمی: برای تمیز کردن قسمت‌هایی که به برس زنجیر دسترسی ندارند.
نکات مهم هنگام انتخاب ابزار:
- برس زنجیر: بهتر است برسی را انتخاب کنید که موهای آن نرم و انعطاف‌پذیر باشد تا به زنجیر آسیبی نرساند.
- حلال زنجیر: حلال‌های مخصوص زنجیر دوچرخه را از فروشگاه‌های لوازم دوچرخه تهیه کنید. از استفاده از مواد شوینده قوی خودداری کنید، زیرا ممکن است به زنجیر آسیب برساند.
- روغن زنجیر: روغن زنجیر را متناسب با شرایط آب و هوایی و نوع سواری خود انتخاب کنید.
با رعایت این نکات و استفاده از ابزارهای مناسب، می‌توانید زنجیر دوچرخه‌تان را به بهترین نحو تمیز و روغن‌کاری کنید و از دوچرخه‌سواری لذت بیشتری ببرید.
چگونه زنجیر دوچرخه را بررسی کنیم
برای بررسی میزان کش آمدن زنجیر، از نشانگر سایش زنجیر استفاده کنید. یک سر را روی یک غلتک (یا پین) در زنجیر خود وصل کنید. انتهای دیگر یا روی پین یا در دهانه بین دو غلتک قرار می گیرد. اگر انتهای دیگر بین غلتک ها افتاد، یعنی زنجیر شما کش آمده و باید تعویض شود.
اعداد روی نشانگر سایش زنجیر، میزان ساییدگی زنجیر شما را نشان می دهند. عدد بین 0.5 تا 0.75 به این معنی است که شما باید زنجیر خود را عوض کنید. عدد 0.75 یا بالاتر به این معنی است که شما نه تنها نیاز به تعویض زنجیر دارید، بلکه باید وضعیت خودرو و سینی طبق را نیز بررسی کنید. شاید انبساط زنجیر موجب ساییدگی بیش از حد این قسمت ها شده باشد.
روش دیگر برای بررسی میزان کشیدگی زنجیر دوچرخه، اندازه گیری زنجیر با متر یا خط کش است. در یک زنجیر سالم، 12 پیوند کامل (اندازه گیری از پین تا پین) دقیقاً 12 اینچ (30.5 سانتی متر) طول خواهند داشت. اگر اندازه 12 پیوند 31 سانتی متر یا بیشتر باشد، باید زنجیر را تعویض کنید.
چگونه زنجیر را از دوچرخه جدا کنیم
برای برداشتن زنجیر از دوچرخه، باید زنجیر را جدا کنید، یا اصطلاحاً زنجیر را بشکنید. بسته به اینکه زنجیر دوچرخه قفل زنجیر دارد یا خیر، چند روش برای جدا کردن زنجیر دوچرخه وجود دارد.
قبل از شروع، زنجیر خود را روی کوچکترین چرخ دنده خودرو قرار دهید. حتی بهتر است زنجیر را از روی سینی طبق جلو بردارید و یا چرخ عقب را بردارید. هر دو روش زنجیر را آزاد می کند.
اگر زنجیر استاندارد بدون قفل زنجیر دارید: باید از آچار زنجیر استفاده کنید. پین آچار را در یک پین زنجیر بنشانید. دسته آچار را بچرخانید تا جایی که بتوانید زنجیر را بشکنید.
اگر زنجیر با قفل زنجیر دارید: ابتدا قفل زنجیر را پیدا کنید. قفل زنجیر، پیوندی است که اگر از کنار نگاه کنید، با سایر پیوند ها متفاوت است. زنجیر را باید از این قسمت بشکنید. از آچار قفل زنجیر برای فشردن پایه های قفل زنجیر به سمت یکدیگر استفاده کنید. به این ترتیب می توانید قفل را باز کنید.
تعیین طول زنجیر دوچرخه جدید
معمولاً طول یک زنجیر جدید برای دوچرخه شما بسیار طولانی خواهد بود. باید با حذف پیوندها آن را کوتاه کنید. دو روش برای این کار وجود دارد.
بهترین و ساده ترین راه برای تعیین طول زنجیر جدید این است که آن را در کنار زنجیر قدیمی خود قرار دهید. سپس، زنجیر جدید را برای مطابقت با زنجیر قبلی کوتاه کنید (برای اطمینان بیشتر، تعداد پیوند ها را بشمارید).
راه دیگر این است که زنجیر را روی بزرگترین چرخ دنده خودرو و سینی طبق قرار دهید. دو سر زنجیر را به هم نزدیک کرده و محکم بکشید. طول صحیح زنجیر نقطه ای است که دو سر زنجیر به هم می رسند و به اندازه دو پیوند کامل، یا یک اینچ، همپوشانی دارند.
قبل از برداشتن پیوندهای اضافی، مطمئن شوید که دو سر باقی مانده زنجیر به یکدیگر متصل می شوند: یک زنجیر را فقط می توان با اتصال قسمت بیرونی یک پیوند به قسمت داخلی پیوند دیگر متصل کرد. پیوندهای اضافی را با استفاده از آچار زنجیر حذف کنید.
نصب زنجیر دوچرخه
اکنون وقت آن است که زنجیر را از طریق شانژمان دوباره وصل کنید. مطمئن شوید که زنجیر را به درستی از طریق چرخ های قرقره در چرخ دنده عقب پیچ کرده اید.
استفاده از پین زنجیر: اگر زنجیر شما دارای قفل زنجیر نیست، از یک آچار زنجیر برای اتصال پین زنجیری که در زنجیر جدید موجود است، استفاده کنید. اگر در حال تعمیر زنجیر قبلی هستید، همیشه به جای استفاده مجدد از پین قبلی، از یک پین زنجیر جدید استفاده کنید. پین جدید باید با سرعت و مارک زنجیر شما سازگار باشد.
استفاده از قفل زنجیر: اگر زنجیر خود را مجدداً با یک قفل زنجیر وصل می کنید، هر طرف قفل زنجیر را در یک انتهای زنجیر قرار دهید، هر دو سر را به هم وصل کرده و از یک آچار قفل زنجیر برای محکم کردن قفل استفاده کنید.
محکم کردن قفل زنجیر بدون ابزار هم امکان پذیر است. برای انجام این کار، پیوند را وصل کرده و زنجیر را در جهت مخالف بکشید تا در بهترین شکل ممکن قفل زنجیر جا بخورد. سپس پدال های خود را بچرخانید تا قفل زنجیر سر جای خود قرار گیرد. حال ترمزها را بگیرید، روی یک پدال محکم قدم بگذارید. فشاری که به این ترتیب به زنجیر وارد می شود موجب محکم شدن قفل زنجیر می شود.
نگهداری زنجیر دوچرخه
اگر در نزدیکی ساحل زندگی می کنید و شن و ماسه به سیستم زنجیر دوچرخه شما وارد می شود، یا اگر در محیطی مرطوب زندگی می کنید که باران به طور معمول روغن زنجیره شما را از بین می برد و موجب زنگ زدگی زنجیر شما می شود، وضعیت زنجیر خود را به طور مرتب زیر نظر داشته باشید. هر دو شرایط می توانند باعث پوسیدگی سریع تر زنجیر شما شوند. برای راهنمایی های بیشتر به مقاله ما، نظافت و نگهداری زنجیر دوچرخه مراجعه کنید.
جهت خرید انواع قطعات مربوط به زنجیر دوچرخه، از جمله زنجیر، قفل زنجیر، آچار زنجیر و قفل و روغن زنجیر، به بخش زنجیر فروشگاه دوچرخونه مراجعه کنید.
منبع:
https://www.rei.com/learn/expert-advice/change-bike-chain.html?series=drivetrain-maintenance
عالی
خوشحال هستیم که اطلاعات برای شما کارآمد بوده