با گذشت زمان، دوچرخه ها و همراه با آنها، سیستم ترمز تکامل یافته اند. در ابتدا سیستم ترمز به شکل میله ای بود که در انتهای آن یک تکه لاستیک نصب شده بود و مستقیماً روی چرخ فشار می‌آورد. در حالی که به مرور زمان دانش بشر، ترمزها را به مدل‌های پیشرفته هیدرولیک مدرن حرکت داد که حتی تقریباً مانند ABS دارای کمکی هستند. ما در این مقاله رایج ترین انواع ترمز، راهنمای کامل خرید ترمز دوچرخه، محل استفاده از آنها، مزایا و معایب برای هر نوع را که بر اساس مکانیسم طبقه بندی شده اند شرح خواهیم داد. در ادامه با ما همراه باشید.
ترمز قاشقی (Spoon-style brakes)
این سیستم احتمالاً زمانی اختراع شد که برخی از دوچرخه سواران به این پی بردند که ترمز کردن با پاها همیشه کارساز نیست. در در آن زمان لاستیک توپر رایج بود، ترمز قاشقی صرفاً یک قطعه فلزی بود که روی لاستیک فشار می آورد. پس از آن، برای جلوگیری از پارگی لاستیک، انتهای آن یک قطعه لاستیکی نصب شد. امروزه هنوز هم می‌توانید این مدل را روی دوچرخه‌هایی که معمولاً در کشورهای در حال توسعه برای فروش با قیمت‌های ارزان عرضه می‌شوند پیدا کنید. این مدل ترمز بیشتر برای دوچرخه های شهری و یا قدیمی مورد استفاده قرار می گیرد و مزایای آن قدرت مکانیزم بالا و معایب آن قدرت توقف کم و سبب سایش زیاد در لاستیک جلو است.
ترمز توپی (Coaster brakes)
این نوع ترمز همانطور که از اسمش هم پیداست، در توپی عقب گنجانده شده است و به سادگی با پدال زدن کار می کند. با بهره وری بالا، گسترده است و احتمالاً رایج ترین نوع ترمز نصب شده بر روی دوچرخه های شهری تک سرعته معمولی است، اگرچه با توپی های دنده داخلی نیز جفت می شود. این مدل ترمز بیشتر برای دوچرخه های تک سرعته مورد استفاده قرار می گیرد و مزایای آن استفاده آسان، کارآمدی بالا و نیاز کم به تعمیر و نگهداری میباشد و معایب آن قدرت ترمز متوسط و ندادن اجازه چرخش چندگانه به دوچرخه سوار است.
ترمزهای درام (Drum brakes)
در این مورد، می‌توانیم مدلی را با الهام از نحوه عملکرد ترمز خودرو، با کالیپرهایی که از داخل به بیرون فشار می‌دهند، ببینیم. عملاً این مدل نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد، برخلاف ترمز توپی است که توسط یک اهرم روی فرمان به حرکت در می آید. اصطلاح ترمز درام معمولاً به معنی ترمزی است که در آن کفشک ها روی سطح داخلی درام فشار می آورند.
این مدل ترمز بیشتر برای دوچرخه های تک سرعته و موتورسیکلت ها مورد استفاده قرار می گیرد و مزایای آن استفاده آسان و نیاز کم به تعمیر و نگهداری است و معایب آن قدرت کم ترمز است بطوریکه قدرت متوسط در بهترین حالت این مدل ترمزها است.
ترمزهای طوقه (Rim brakes)
برای مدت طولانی ترمزهای طوقه، محبوب ترین انتخاب برای انواع دوچرخه ها بوده است. ترمز از طریق یک جفت لنت ساخته شده از لاستیک یا مواد دیگر انجام می شود که روی لبه طوقه فشار می آورد، صرف نظر از اینکه لبه از کربن یا آلیاژ باشد. علاوه بر این، ترمزهای طوقه به چندین دسته بزرگ تقسیم می شوند که هر کدام دارای تمایل برای نوع خاصی از استفاده هستند. دو نوع فرعی معروف عبارتند از ترمزهای طوقه که از یک نقطه نصب استفاده می کنند و آنهایی که از دو نقطه نصب استفاده می کنند. برخی از انواع دیگر ساخته شده اند اما کاربرد چندانی ندارند.
ترمزهای کنسولی (Cantilever brakes)
یکی از اولین ترمزهای طوقه که تا به حال بر روی دوچرخه به کار رفته است، ترمزهای کنسولی است. این ترمز با داشتن یک مکانیسم ساده، از دو بازوی چرخان و کابلی تشکیل شده است که آنها را به هم متصل می کند. آویز در انتهای کابل ترمز، کابل اتصال را می گیرد، بنابراین هنگامی که اهرم کشیده می شود، آویزها دو بازوی چرخان را در یک حرکت از طریق کابل اتصال درگیر می کنند. این نوع ترمز زمانی محبوب شد که دوچرخه‌های کوهستانی رونق بسیار زیادی گرفت. درحال حاضر دوچرخه‌های cyclocross، جاده ای و ارزان قیمت از این نوع استفاده می‌کنند و مزایای آن طراحی ساده و فاصله متعادل و معایب آن قدرت ترمز متوسط و تنظیم سخت است.
V-Brakes
این مدل ترمز، در میان گزینه های معرفی شده، پیشرفت چندانی داشته است و اگرچه به دوره دیگری تعلق دارند اما مزایایی که دارند، آنها را در صدر انتخاب ها قرار داده است. واقعیت این است که آنها نوع بهبود یافته ترمزهای کنسولی هستند. این مدل ترمز بازوهای چرخشی را برای به دست آوردن اهرم بیشتر طولانی کردند و کابل اتصال را به موازات زمین قرار دادند.
این امر امکان توسعه مدل‌های بسیار کارآمد را فراهم کرد، مانند مدل‌های متوازی الاضلاع شیمانو، که اخیراً استفاده گسترده داشتند. ترمز V نوع پرچمدار ترمز برای دوچرخه های کوهستان بود تا اینکه ترمزهای دیسکی تولید شدند. یک تفاوت کلیدی ترمزهای V با ترمزهای کنسولی در این است که ترمزهای V به اهرم مخصوص خود نیاز دارند.
U-brakes
بر خلاف انواع دیگر ترمزهای ارائه شده تاکنون که نیاز به دو نقطه نصب دارند و از دو قطعه تشکیل شده اند، ترمز U، یک قطعه تک تکه است. همچنین چندین دهه است که وجود داشته و شکل و اصل کار خود را حفظ کرده است و از همان ابتدا، دوچرخه‌های جاده‌ای و شهری از آنها استفاده می‌کردند، ترمزی که تغییر چندانی به خود ندیده است.
نسخه‌هایی که برای دوچرخه‌های جاده‌ای در نظر گرفته شده بودند، همراه با آنها تکامل یافتند، فشرده‌تر، آیرودینامیک‌تر و سبک‌تر شدند. مدل‌های سطح بالا با وزن 100 گرم و با استفاده از مواد پیشرفته تولید شده اند. آنها همچنین دارای سختی بالایی هستند و به خوبی برای طوقه های آلیاژی و کربنی کار می کنند. این مدل ترمز بیشتر برای دوچرخه‌های جاده، شهری و BMX مورد استفاده قرار می گیرد. مزایای آن قدرت ترمز عالی، وزن کم و آیرودینامیک بودن آن است و معایب آن حساس به آلودگی و رطوبت و مدولاسیون پایین آن است.
ترمز طوقه هیدرولیک (Hydraulic rim brakes)
یکی از مدل هایی که این محصول را نشان می دهد، Magura’s HS است که در ابتدا شبیه ترمز کنسولی است و در هر کولیس یک پیستون دارد که لنت ها را روی طوقه فشار می دهد. یک شلنگ از اهرم به یکی از کولیس ها متصل است، در حالی که شیلنگ دیگر دو کولیس را به هم متصل می کند و مایع هیدرولیک را به طور مساوی توزیع می کند. این مدل ترمز بیشتر برای دوچرخه‌های شهری و کوهستانی مورد استفاده قرار می گیرد و مزایای آن قدرت ترمز فوق العاده و عملاً نیازی به تعمیر و نگهداری ندارد و معایب آن حساس به رطوبت، سایش زودگذر طوقه است.
ترمزهای دیسکی (Disc brakes)
ترمزهای دیسکی، نشان دهنده اوج ترمز است. آنها به یک کولیس متکی هستند که فقط شامل دو لنت ترمز است و روتور متصل به توپی چرخ را فشار می دهد. از طرفی شامل نکات مثبت زیادی هستند که در ادامه بیان می کنیم.
- قدرت ترمز عالی.
- مدولاسیون دقیقی که اجازه می دهد دقیقاً میزان قدرت ترمز مورد نظر راکب اعمال شود.
- قابلیت اطمینان عالی.
- عملکرد خوب در تمام شرایط آب و هوایی.
- بدون سایش طوقه.
هنگام استفاده از ترمزهای دیسکی، عاملی که باعث می شود شما را به عقب برگرداند، وزن آنهاست. همچنین، برخی از صداهای دوچرخه، به خاطر آسیب دیدن ترمزهای دیسکی اشاره می کنند، اگرچه آزمایشات گسترده ای انجام نشده است، بنابراین هیچ مدرک قطعی در این زمینه وجود ندارد. با توجه به مکانیزمی که بر آن تکیه می شود، ترمزهای دیسکی می توانند هیدرولیک یا مکانیکی باشند.
ترمزهای دیسکی مکانیکی (Mechanical disc brakes)
مانند ترمزهای طوقه، آنها از یک کابل فولادی استفاده می کنند که لنت های ترمز را از کالیپر می کشد. با این حال، مکانیسم آن ساده است اما قابل اعتماد نیست، زیرا دارای مشکلات معمولی مانند سایش، اکسیداسیون، گیر کردن و غیره است. همچنین، خاصیت ارتجاعی کابل باعث کاهش قدرت دوچرخه می شود. در داخل کولیس، کابل مجموعه‌ای از اهرم‌ها را راه‌اندازی می‌کند و یک پد را به روتور تا زمانی که لنت روتور را روی پد دیگر فشار دهد، نزدیک تر می کند. این در مورد مدل‌های ارزان‌قیمت اتفاق می‌افتد، در حالی که مدل‌های سطح متوسط و رده بالا دارای هر دو پد در حال حرکت هستند.
ترمزهای دیسکی مکانیکی، بیشتر در دوچرخه های کوهستانی و همچنین در دوچرخه های جاده ای و سیکلکراس (cyclocross) وجود دارند. همچنین، باید به این نکته توجه داشت که سایش لنت ها باهم برابر نیست. زیرا، به مرور زمان ممکن است نیاز به تنظیم ترمز باشد. امروزه این مدل ترمز برای انواع دوچرخه کاربرد دارد و مزایای آن قیمت پایین، ساده و تعمیر آسان آن و معایب آن کاهش قدرت ترمز، قابلیت اطمینان کم و سایش نابرابر لنت ها است.
ترمز دیسکی هیدرولیک (Hydraulic disc brakes)
تقریباً اکثر دوچرخه هایی که پیشرفت مهندسی دارند از ترمزهای دیسکی هیدرولیک استفاده می کنند. احتمالاً این نوع ترمزها در سال های آینده، بر اساس وضعیت، روی اکثر دوچرخه ها پیاده شوند. عملکرد آن توسط روغن معدنی یا مایع ترمز که از طریق شلنگ و با فشار دادن اهرم عبور می کند، انجام می شود. هر دو مایع قابل اعتماد هستند. با وجود اینکه، پیستون‌ها در معرض گل و لای یا شرایط رطوبتی قرار می‌گیرند، گاه به گاه پیستون‌ها گیر می‌کنند اما این مشکلی است که یک سرویس دوچرخه می‌تواند به راحتی آن را برطرف کند. این مدل ترمز برای انواع دوچرخه کاربرد دارد و مزایای آن قدرت ترمز فوق العاده، مدولاسیون حساس آن و معایب آن سنگینی آن است.
شما مشتری گرامی می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ترمز دیسکی مکانیکی و ترمز دیسکی هیدرلیک و بررسی تفاوت های آن ها باهم، به مقاله “ترمزهای دیسکی هیدرولیک در مقابل مکانیکی” از وبلاگ دوچرخونه مراجعه فرمایید.
روتورهای ترمز (Brake rotors)
قطر روتورها، بسته به هدف متفاوت است. اندازه ها شامل نسخه های 140، 160، 180 ، 203 و حتی 230 میلی متری مشخص می شوند که قدرت ترمز و وزن آن همراه با سایز افزایش می یابد. معمولا روتورهای 140 میلی متری برای مسابقات کراس کانتری و روتورهای 203 میلی متری برای دوچرخه هایی که در سراشیبی حرکت می کنند مناسب هستند.
برخی از سازندگان مانند Shimano امکاناتی نظیر Ice Technology ایجاد کردند که دارای هسته آلومینیومی است، در حالی که مدل های دیگر دارای تکنولوژی های اضافی برای افزایش جریان هوا و در نتیجه خنک شدن سریع تر روتور هستند. سایر سازندگان به سراغ روتور شناور رفتند که به معنای حرکت جانبی جزئی روتور است تا در هنگام ترمزگیری بهتر در جای خود بین لنت ها قرار گیرد.
معمولا دوچرخه های جاده ای از روتورهای 140 و 160 میلی متری استفاده می کنند. دوچرخه‌های کوهستانی کراس کانتری معمولاً از روتورهای 160 میلی‌متری استفاده می‌کنند اما برخی از مدل ها از روتورهای 180 میلی‌متری یا 140 میلی‌متری استفاده می‌کنند. دوچرخه‌های کوهستان تریل و اندرو دارای روتورهای بزرگ‌تر هستند، حداقل 180 میلی‌متر و چند مورد شامل روتورهای ترمز عقب 160 میلی‌متری هستند. اغلب می توان کالیپرهای 4 پیستونی را برای یک یا هر دو چرخ پیدا کرد. دوچرخه های دانهیل و فری راید نیز، دارای روتورهای 203 میلی متری هستند. زیرا قدرت توقف ضروری است.
پایه کولیس (Caliper mount)
برای اتصال کالیپرها به تنه دوچرخه، چندین استاندارد نصب در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند که شامل IS، PM و Direct Mount هستند و با یکدیگر سازگار نیستند. قرار دادن کولیس در موقعیت تعیین شده و حتی استفاده از پیچ های بلندتر در صورت نیاز الزامی است. برای روتورهای بیش از 160 میلی‌متر، آداپتورها استفاده می‌شوند و بسیار مهم است که بدانید پیچ‌هایی که خیلی کوتاه هستند ممکن است به رزوه نصب آسیب برسانند. در ادامه می توانید IS، PM و Flat Mount را به ترتیب مشاهده کنید. همچنین، این واقعیت را در نظر بگیرید که تنه های هر دوچرخه برای اندازه روتور خاصی طراحی شده‌اند و این اطلاعات برای اطمینان از عملکرد مناسب باید بررسی شوند.
لنت های ترمز (Brake pads)
شکل و اندازه لنت‌های ترمز متفاوت نیست، بلکه فقط موادی که از آن ساخته شده‌اند، متفاوت است. رزین برای لنت‌های ترمز ارزان‌تر استفاده می‌شود که عملکرد ترمز خوب و بی‌صدا را ارائه می‌دهند اما ماندگاری کمتری دارند، به خصوص در شرایط مرطوب. علاوه بر این، لنت های تمام فلزی یا نیمه فلزی وجود دارند که از نظر عملکرد ترمز کمی بهتر هستند، حتی در شرایط گل و لای و آلودگی یا مرطوب ماندگاری بیشتری دارند.
شما مشتری گرامی می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد لنت های رزین و لنت متال و بررسی تفاوت های آن ها باهم که یکی از انواع لنت های ترمز است، به مقاله “مقایسه لنت رزین و لنت متال“ همچنین جهت کسب اطلاعات بیشتر درمورد انواع لنت ترمز به مقاله “راهنمای خرید لنت ترمز دوچرخه کوهستان“ از وبلاگ دوچرخونه مراجعه فرمایید.
جمع بندی
با مرور انواع ترمز دوچرخه از ساده‌ترین مدل تا پیشرفته‌ترین آنها، متوجه می‌شویم که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب بهترین نوع ترمز بستگی به نوع دوچرخه، سبک سواری و بودجه شما دارد.
- ترمزهای سنتی: مانند ترمز قاشقی و توپی، بیشتر برای دوچرخه‌های شهری و قدیمی مناسب هستند و برای استفاده روزمره گزینه‌های مقرون به صرفه‌ای هستند.
- ترمزهای طوقه‌ای: تنوع زیادی دارند و در دوچرخه‌های مختلف از جمله جاده، کوهستان و شهری استفاده می‌شوند. مزایای آنها شامل سادگی و قیمت مناسب است اما ممکن است در شرایط آب و هوایی بد عملکردشان کاهش یابد.
- ترمزهای دیسکی: قدرتمندترین و کارآمدترین نوع ترمز هستند و در دوچرخه‌های کوهستان، جاده و شهری حرفه‌ای استفاده می‌شوند. ترمزهای دیسکی هیدرولیک به دلیل عملکرد بهتر و کنترل دقیق‌تر، محبوبیت بیشتری دارند.
نکات کلیدی برای انتخاب ترمز:
- نوع دوچرخه: نوع دوچرخه (کوهستان، جاده، شهری) تعیین می‌کند که چه نوع ترمزی مناسب‌تر است.
- سبک سواری: اگر دوچرخه‌سواری حرفه‌ای انجام می‌دهید، به ترمزی نیاز دارید که قدرت توقف بالایی داشته باشد و در شرایط سخت عملکرد خوبی از خود نشان دهد.
- بودجه: ترمزهای دیسکی هیدرولیک گران‌تر از سایر انواع هستند.
- شرایط آب و هوایی: اگر در مناطق بارانی و گل‌آلود دوچرخه‌سواری می‌کنید، ترمزهای دیسکی عملکرد بهتری دارند.
- سهولت تعمیر و نگهداری: ترمزهای مکانیکی به راحتی قابل تعمیر هستند، در حالی که ترمزهای هیدرولیک نیاز به تخصص بیشتری دارند.
در نهایت، بهترین ترمز، ترمزی است که با نیازها و سبک سواری شما سازگار باشد. قبل از خرید، بهتر است با یک متخصص دوچرخه مشورت کنید تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
شما مشتری گرامی می توانید به منظور تهیه و خرید انواع ترمز دوچرخه، سیستم ترمزبندی و لوازم جانبی آن، به بخش خرید ترمز دوچرخه از فروشگاه دوچرخونه مراجعه فرمایید.
منبع:
بدون دیدگاه